Trong công cuộc Công nghiệp hoá – Hiện đại hoá, máy nén khí đóng vai trò quan trọng, ngày càng trở nên phổ biến và được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp. Chúng thường được sử dụng trong các hệ thống tự động hóa, hệ thống kẹp, giữ nâng hạ và di chuyển, ứng dụng nhiều trong các ngành luyện kim, hoá chất, cơ khí xây dựng, giao thông vận tải, nông nghiệp… Hiện nay, trên thị trường có 2 loại máy nén khí được sử dụng phổ biến nhất là Máy nén khí piston và Máy nén khí trục vít, đặc biệt là máy nén khí piston – đây là sản phẩm máy nén khí được đại đa số người tiêu dùng lựa chọn. Vậy máy nén khí piston là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của máy nén khí piston, cùng tìm hiểu qua bài viết sau:
Máy nén khí piston là gì?
Máy nén khí piston là loại máy nén khí sử dụng công nghệ piston, có công suất từ 1/2 HP – 30 HP. Chức năng của thiết bị này là làm tăng áp suất không khí, việc gia tăng áp suất không khí này giúp truyền năng lượng vào luồng khí và để luồng khí này thực hiện các công việc khác nhau. Với những ưu điểm như thời gian nén hơi nhanh, dung tích bình chứa lớn và lượng khí nhiều sẽ giảm làm tối đa thời gian và công sức cho người sử dụng trong quá trình làm việc. Máy nén khí piston được ứng dụng nhiều trong các lĩnh vực công nghiệp, giúp hỗ trợ người sử dụng thực hiện những công việc nặng. Thiết bị này hiện đang là một trong những vật dụng cần thiết và quan trọng trong các cửa hàng rửa và sửa chữa xe.
Phân loại máy nén khí piston
Cũng như máy nén khí trục vít, máy nén khí piston được chia thành hai loại: máy nén khí piston chạy điện có dầu và máy nén khí piston chạy điện không dầu.
Máy nén khí piston chạy điện không dầu
- Loại máy này vẫn sử dụng dầu trong quá trình vận hành nhưng phần cấu tạo hộp trục khuỷu không có dầu, giữ cho lượng khí nén khi đi vào buồng đốt chính và cung cấp nguồn năng lượng cho các thiết bị là nguồn khí sạch, thân thiện môi trường.
- Ứng dụng nhiều trong mảng nha khoa, y tế, sản xuất thực phẩm, thổi khí công nghiệp, sấy khô. Ngoài ra sản phẩm còn giúp cung cấp oxy, thông gió trong việc chăn nuôi thủy, hải sản và khai thác khoáng sản…
Máy nén khí piston chạy điện có dầu
- Đây là loại máy nén khí có sử dụng dầu bôi trơn giúp làm mát trong quá trình tạo nén khí. Bởi vậy, khí sau khi nén thường lẫn một lượng rất nhỏ hơi dầu đi kèm.
- Với kích thước nhỏ gọn, độ bền tuổi thọ tốt mà chi phí đầu tư thấp nên dòng máy nén khí có dầu được sử ưa chuộng sử dụng nhiều tại các nhà máy, cơ sở sản xuất có nhu cầu sử dụng khí nén không quá lớn như sản xuất nội thất, trang trí sơn phủ, sử dụng phổ biến trong mảng sửa chữa xe máy, ô tô, bơm hơi. Ngoài ra còn được ứng dụng trong ngành giao thông vận tải, xây dựng, nhà máy thủy điện, bắn đinh, phun sơn, ốc vít, thổi bụi máy tính, xịt bụi thiết bị điện tử, ngành in ấn…
Cấu tạo máy nén khí piston
Hiện nay trên thị trường có hai loại máy nén khí piston: Máy nén khí piston 1 cấp và Máy nén khí piston 2 cấp.
Cấu tạo máy nén khí piston 1 cấp
- Cấu tạo của máy nén khí piston 1 cấp bao gồm: Piston, xilanh, thanh truyền lực, con trượt, van nạp khí, tay quay, con đẩy, van xả khí…
- Máy nén khí 1 cấp thông thường có hai đến bốn xi-lanh. Các xi-lanh này có kích cỡ bằng nhau và hoạt động đồng thời trong một lần nén.
Cấu tạo máy nén khí piston 2 cấp
- Cấu tạo của máy nén khí 2 cấp bao gồm: Piston, cần đẩy, xilanh, con trượt, tay quay, thanh truyền, phớt, van xả, van nạp, bình làm mát khí…
- Máy nén khí 2 cấp cũng có hai đến bốn xi-lanh. Điểm khác biệt là kích cỡ của các xi-lanh này không đều nhau. Các xi-lanh làm việc cho lần nén đầu tiên sẽ có kích cỡ lớn hơn so với xi-lanh nén lần hai.
Nhìn chung máy nén khí piston 1 cấp và 2 cấp đều có cấu tạo tương đối giống nhau, tuy nhiên máy nén khí piston 2 cấp còn được trang bị thêm Bình làm mát khí (Bình tản nhiệt) giúp làm giảm nhiệt độ của máy trong quá trình hoạt động.
Nguyên lý hoạt động máy nén khí piston
Nguyên lý hoạt động cơ bản của 2 loại máy nén khí piston 1 cấp và 2 cấp đều trải qua 3 giai đoạn: hút khí, nén khí và xả khí. Tuy nhiên, giữa chúng vẫn có sự khác biệt rõ rệt nhưng hầu hết máy nén khí piston sẽ hoạt động dựa trên nguyên lý thay đổi thể tích. Thiết bị sẽ thực hiện quá trình giữ khí vào một không gian khép kín và giảm thể tích của khí, nhờ đó, áp suất khí sẽ tăng lên. Khi áp suất tăng đến đến mức cao hơn so với áp suất ngưng tụ hơi thì khí sẽ được đưa ra khỏi không gian khép kín này dựa trên nguyên tắc di chuyển của một piston lên xuống trong xilanh.
Nguyên lý hoạt động máy nén khí piston 1 cấp
- Không khí được hút trực tiếp từ bên ngoài thông qua bộ lọc khí. Piston sẽ tiến hành nén khí và đẩy ra bình chứa khí nén. Tại đây, khí nén chỉ được nén một lần duy nhất. Trong lúc này, thanh truyền tay quay được nối với piston sẽ giúp piston có thể chuyển động tịnh tiến.
- Máy nén khí piston 1 cấp chỉ thực hiện 1 lần nén khí.
- Khi piston sang phải, thể tích tăng dần, lúc này áp suất giảm, van nạp sẽ mở ra để không khí bên ngoài đi vào trong xilanh, quá trình nạp khí bắt đầu được thực hiện.
- Khi piston sang trái, không khí trong xilanh được nén lại, áp suất tăng lên, van nạp sẽ đóng, đến khi áp suất tăng cao hơn sức căng lò xo, van xả sẽ tự động mở. Lúc này, khí nén sẽ đi qua van xả theo đường ống đến bình chứa khí (hay còn gọi là bình tích áp) và kết thúc một chu kỳ làm việc.
- Chu kỳ làm việc sẽ tiếp tục được lặp đi lặp lại để cung cấp khí nén, thúc đẩy các thiết bị khác hoạt động.
Nguyên lý hoạt động máy nén khí piston 2 cấp
- Máy nén khí piston 2 cấp hoạt động tương tự như đối với máy 1 cấp nhưng dòng khí vào của máy 2 cấp phải thông qua 2 lần nén mới có thể đạt được áp suất yêu cầu.
- Không khí được dẫn từ môi trường ngoài vào máy nén, đi qua bộ lọc khí đến piston.
- Khi piston đi xuống, thể tích phần không gian phía trên piston lớn dần, áp suất giảm, khi van nạp mở ra, không khí sẽ được nạp vào phía trên piston. Đồng thời, thể tích dưới piston giảm dần, áp suất tăng lên, van xả mở ra đưa khí theo đường ống qua bình chứa.
- Khi piston đi lên, thể tích khí dưới piston lớn dần, áp suất giảm, van nạp mở ra giúp không khí được nạp vào xilanh. Đồng thời, thể tích khí phía trên piston giảm, áp suất tăng, van xả được mở ra, toàn bộ khí nén phía trên piston sẽ được nén đẩy vào bình chứa.
Ứng dụng của máy nén khí piston
Máy nén khí piston được sử dụng phổ biến và ứng dụng trong các lĩnh vực khác nhau nhờ vào những ưu điểm vượt trội của mình:
- Trong lĩnh vực bảo dưỡng, sửa chữa xe: Cấp khí cho việc bơm xe, tháo ốc… Ngoài ra, máy nén khí được dùng để làm khô xe giúp hạn chế chập điện, han gỉ, đọng nước bên trong các bộ phận của xe. Đồng thời, có thể dùng khí nén hỗ trợ việc vệ sinh, xịt bụi nội thất xe dễ dàng hơn
- Công nghiệp chế tạo: Được sử dụng phổ biến trong ngành luyện kim, in ấn, chế tạo… giúp cấp khí nén cho các loại máy móc, hỗ trợ điều khiển dây chuyền công nghệ tự động hóa hoặc sản xuất bao bì chân không, chế tạo, sửa chữa máy móc…
- Công nghiệp thực phẩm vào đồ uống: Vệ sinh, bao bì, máy móc, làm mát , sấy khô thực phẩm, hỗ trợ đóng gói bao bì…
- Ngành cơ khí, làm mộc: Cấp khí nén cho súng phun sơn, súng tháo ốc, bắn đinh…
- Công nghiệp xây dựng: Hỗ trợ quá trình phun bê tông, thông gió, cung cấp oxy khi làm việc dưới lòng đất, cung cấp khí cho các thiết bị khác vận hành…
- Công nghiệp khai khoáng: Giúp thăm dò độ sâu, hỗ trợ quá trình vận chuyển khoáng vật…
- Y tế, nha khoa, dược: Cung cấp lượng khí sạch, đảm bảo vệ sinh để sản xuất thuốc, đóng gói, vệ sinh vỏ thuốc, sấy các thiết bị y tế… và cấp khí nén cho các máy khác như máy oxy…
- Ứng dụng trong vui chơi, giải trí: Bơm khí cho bóng bay, khinh khí cầu, thuyền cao su, phao bơi… Tạo ra các dòng phun nước, hỗ trợ vận hành các trò chơi đu quay, tàu lượn…
Các lưu ý khi sử dụng máy nén khi piston
Khi sử dụng máy nén khí piston cần lưu ý những điều sau:
Môi trường lắp đặt máy nén khí
- Vị trí đặt máy nén khí piston phải thoáng mát, tránh bụi bẩn, ẩm mốc dẫn đến tình trạng oxi hóa hoặc mài mòn thân vỏ, chi tiết máy.
- Tránh tiếp xúc ánh nắng trực tiếp, tiếp xúc gần nguồn nhiệt độ cao dẫn đến khả năng cháy nổ.
Lắp dây đai trong máy nén hơi piston
- Dây đai là một bộ phận quan trọng của máy nén khí piston vì cách lắp đặt chi tiết này có thể ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu suất làm việc của thiết bị. Vì thế, độ căng chuẩn của dây đai nên được lắp khi dùng lực 3 – 4.5 kg thì độ võng của dây đai sẽ nằm trong mức 10 – 13 mm.
- Nếu lắp dây đai quá lỏng có thể khiến máy hoạt động không ổn định và dây đai sẽ bị quá nhiệt. Còn nếu dây đai quá căng thì sẽ khiến máy bị quá tải và làm hỏng dây đại, ảnh hưởng tới hoạt động của động cơ. Vì thế, khi lắp dây đai người dùng cần tiến hành theo đúng quy chuẩn và nên nhờ đội ngũ kỹ thuật của đơn vị bán máy nén hơi hỗ trợ lắp đặt.
Lưu ý khi lắp đặt máy
- Lắp đặt đúng quy trình, vị trí theo hướng dẫn
- Kiểm tra kỹ lưỡng đường dây khí trong máy để tránh tình trạng máy bị rò rỉ.
- Nguồn điện cho máy cần lắp đặt riêng để tránh tình trạng mất cân bằng hoặc quá tải của dòng điện 3 pha khi sử dụng các thiết bị khác.
- Chọn dây tải điện phù hợp với máy nén hơi để tránh trường hợp rò rỉ điện.
Lưu ý khi vận hành máy nén khí piston
- Khi phát hiện máy có âm thanh bất thường trong quá trình vận hành, ngay lập tức dừng hoạt động của máy.
- Tuyệt đối không nới lỏng ống dẫn, tháo mở bulong hoặc đóng các van khi đã có áp suất.
- Thêm đầy dầu nếu mức độ dầu đã xuống dưới mức cần thiết để máy vận hành bình thường.
- Thường xuyên kiểm tra an toàn hệ thống điện.
- Đảm bảo hệ thống ống, van máy luôn an toàn, giữ nguyên trạng thái ban đầu.
- Nếu không cần sử dụng trong thời gian dài, bảo quản máy cẩn thận, khởi động lại máy định kỳ để đảm bảo mọi thứ hoạt động bình thường.
Các sản phẩm dầu máy nén khí piston
Các sản phẩm dầu máy nén khí Piston tốt nhất hiện nay mà Công ty Cổ phần Mai An Đức khuyên dùng:
Dầu máy nén khí piston Caltex Compressor Oil EP VDL 100
Dầu máy nén khí piston Caltex Compressor Oil EP VDL 100 là dầu nhớt gốc hiệu suất cao, được pha chế đặc biệt cho các điều kiện vận hành. Với tính năng ổn định ô xy hóa cao giúp giảm thiểu sự hình thành cặn bám có hại tại các vùng quan trọng như van xả nhằm duy trì hiệu năng của máy nén khí trong điều kiện vận hành khắc nghiệt. Phụ gia chống ăn mòn hữu hiệu giúp chống rỉ do ẩm theo không khí gây ra, đặc biệt là trong thời gian dừng máy. Được khuyến nghị sử dụng cho các máy nén khí pít tông đơn cấp và đa cấp, các máy nén ly tâm và máy nén trục vít bôi trơn ngập dầu, vận hành với nhiệt độ cao tới 220°C; máy nén không khí hoặc khí trơ kiểu piston; máy nén khí tĩnh tại, di động hoặc bán di động.
Dầu máy nén khí piston Shell Corena S2 P 100
Dầu máy nén khí piston Shell Corena S2 P 100 là dầu máy nén khí chất lượng cao được thiết kế để bôi trơn máy nén khí piston áp suất cao. Dầu này thích hợp với hầu hết các loại máy nén khí piston có nhiệt độ xả lên đến 220 độ C ở áp suất cao. Shell Corena S2 P 100 cho phép tăng chu kỳ bảo dưỡng giữa van và piston trong một số ứng dụng nhất định. Giúp cho hoạt động của máy nén ổn định với hiệu suất cao, gia tăng thời gian phục vụ của thiết bị và nâng cao khả năng bảo dưỡng nhờ vào tính năng chống hình thành cặn cacbon và cặn nhựa trên các van và đỉnh piston ở điều kiện làm việc trong nhiệt độ cao và áp suất cao.
Dầu máy nén khí piston Total Dacnis VS 68
Dầu máy nén khí piston Total Dacnis VS 68 là dầu máy nén khí chất lượng cao cho piston. Đây là loại dầu khoáng cùng với các phụ gia đặc biệt được thiết kế để bôi trơn cho máy nén khí piston. Total Dacnis VS 68 sử dụng trong các điều kiện nơi mà nhiệt độ thoát ra không vượt quá 1000C, tránh hình thành cặn cacbon, cho phép tách dầu/khí và dầu/nước ngưng tụ tốt, bảo vệ các bộ phận chống mài mòn và ăn mòn, kéo dài tuổi thọ của các bộ phận lọc tách với chức năng chống tắc lọc giúp đảm bảo hiệu quả của lọc trong thời gian dài.
Thông tin liên hệ:
- Địa chỉ: Toà nhà XL Building, 88-90 Lương Định Của, Phường An Khánh, Thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam
- Hotline: 0977868803
- Zalo: 0977868803
- Email: cskh@maianduc.com
- Website: www.maianduc.vn
- Facebook: facebook.com/MaiAnDucJSC